Mango-kip kerrie

Ingrediënten:

4 eetlepels boter

1 gesnipperde ui
1 eetlepel gember
2 teentjes knoflook
1 1/2 eetlepel kerriepoeder
1/2 theelepel komijn
1 theelepel kurkuma
2 mago's in blokjes gesneden
2 eetlepels witte wijnazijn
1 klein blikje cocosmelk
4 kippenborsten in blokjes gesneden
1/2 theelepel zout
1 theelepel koriander
2 theelepels peri-peri saus

Bereiding:

Bak de ui in een middelgrote pan tot ze zacht zijn.
Voeg de gember, knoflook, kerriepoeder, komijn en kurkuma toe en bak een minuut of twee om de smaken vrij te maken.
Voeg de kokosmelk toe.
Meng de helft van de mangokubussen met een staafmixer om een zacht mangosaus te maken en voeg deze toe aan de pan en meng het samen met de heerlijke kokosmelk die je zojuist hebt toegevoegd.
Voeg de azijn toe en laat 5 minuten sudderen.
Voeg de andere helft van de magokubussen toe (laat ze heel) en voeg zouty en koriander toe (laat een beetje over voor garnering).
Voeg de kip toe, bedek de pan met een deksel en laat de kip 7-10 minuten koken.
Optioneel: voeg een eetlepel of twee rozijnen toe.

Opdienen met rijst.

Addo

Thuisreis

De thuisreis begon in De Rust. Ik had al zo'n voorgevoel dat ik iets zou vergeten mee nar huis te nemen. Dus alles extra zorgvuldig gedaan. Daarna een warm afscheid van de Venters. Ik kreeg een cadeautje voor Thea mee en hup de auto in en door de Meiringspoort richting de Karoo. "Als ik boven ben, moet wel even de navigator aanzetten," dacht ik. "Waar heb ik die?" Gestopt en gezocht. Vergeten en terugrijden. theresa had hem al gevonden. De rit naar het vliegtuig ging voorspoedig. Ik heb zeven keer een andere beslissing genomen dan de aanwijzingen van de navigator. En wie had daar op het zuidelijk halfrond gelijk? Jawel. De Sut. Voorspoedige nachtvlucht gehad en de volgende dag naar huis gespoed, waar Thea op mij wachtte. Ahhhh, wat lief.

6 April 2018

Môre gaan ek ry Addo-park toe. Vandag het ek 'n bietjie rustig gehou. Alleen in die oggend het ek die Langenhoven Museum toe gegaan. Daai man het al vroeg in my Suid-Afrika-avontuur indruk op my gemaak. As jy nie bekend is met Langenhoven nie dan kan jy hom soek op Wikipedia.

7 april 2018 Transferdag

Om acht uur ben ik vanmorgen vertrokken van De Rust naar het Hopefield Countryhouse. Een rit van 288 km. Veel verschillende landschappen. Hoe verder naar het oosten al hoe meer bosveld te zien was. Jammer dat ik niet de hele tijd daarvan kon genieten want er moest op de weg gelet worden. Ik had mooie wegen waar je 120 km mocht rijden. Ik heb het daar op 100 km gehouden. Maar ik heb ook 40 km lang gereden op een eenbaansbrede betonweg. Als er een tegenligger kwam (en dat waren er minstens 7) moest je half van het rijbaan af. Verder geen bewoning of zo. Gelukkig waren er geen boeven. Maar goed. Een heel stuk verder gestopt op een rustplaats. Hangt er een bordje dat de mensen op moeten passen voor leeuwen. Nou, dan maar verder rijden. Eerder heb ik overigens gestopt voor een klein leger stokstaartjes dat de weg overstak.

Hopefield Countryhouse

6 april 2018 - 13 april 2018

"Waarom plaats jij geen posts meer over jouw belevenissen in Zuid-Afrika?", zo luiden enkele reacties vanuit Nederland en Duitsland. Ik ben oh zo blij dat er sowieso iemand naar mijn blog kijkt, maar dat opvalt dat ik lui geworden ben, dat streelt mijn ego. Gisteren zat ik dit te overpeinzen in de auto. Op zich wel leuk dat denkwerk, maar dat heeft zo zijn nadelen op 's heren wegen in den vreemde. Vooral als je links moet rijden en er zijn geen andere auto's in zicht die het goede voorbeeld geven. Maar goed, dat terzijde. Wat was mijn conclusie van dat nadenken? Als ik schrijf over kunst en cultuur (waar de KKNK over gaat), dan is het berichten daarover vooral iets wat buiten jezelf ligt.
Na afloop van de KKNK ben ik me vooral als traditionele toerist gaan gedragen. En daar doet men gewoontegetrouw verslag van met behulp van foto's. Hier zijn er enkele.

Woorden schieten tekort om je beleving over te brengen van wat je ziet. Zoals die troep apen die met zo'n 25 stuks (hier gaat het al fout want een wezen is geen stuk, behalve bevallige jonge vrouwen dan) op en naast de weg lopen. Hoe beschrijf ik mijn emotie bij het zien van een pasgeboren aapje dat zich op de rug van zijn of haar moeder vastklauwt? Of een ouder aapjeskind dat op de rug van de moeder springt die vervolgens onmiddellijk aan de wandel gaat. Mijn woorden schieten dan waarachtig tekort. Dus waag ik me er niet aan. Ik waag me er ook niet aan als ik twee olifanten zie paren.

Ik wil trouwens helemaal geen toerist zijn hier. Mijn beleving van Zuid-Afrika gaat veel dieper. Vandaag zit ik met de neus tussen de boeken (uiteraard in het Afrikaans): een misdaadroman van Irma van Zyl met de titel Gifbeker en de gepubliceerde liefdesbrieven die ik hierboven al aanhaalde. Later zal ik van Gifbeker een recensie schrijven en op mijn blog plaatsen.

Zie hier de reden van enkele keren niet bloggen. Nou goed?

KKNK 4 april 2018

Ja, wat zal ik zeggen? Bijzonder aan vandaag waren de toneelvoorstelling en het concert. "Melk en vleis" was de titel van de eerste. In het begin had ik moeite met het ontdekken van de verhaallijn, maar allengskens werd het duidelijker voor mij. Het was een psycho-drama rond een echtpaar dat met pieken en dalen uit elkaar groeit. Zij is met haar 47 jaar tien jaar ouder dan hij. Ze raakt in verwachting en paniek want de baby kon wel eens gehandicapt zijn vanwege de leeftijd van de vrouw. Zij denkt aan abortus, maar daar wil de man niets van weten. Intussen gaat hij vreemd en wil van haar scheiden en haar de kinderen ontnemen. Zij ziet maar één uitweg met een gruwelijk einde. Te erg om dat hier op te schrijven. (Ik kan het niet mooier maken.)

Echt fijn was het akoestisch concert van Ricus Nel en Refentse. Prachtige muziekanten. Ik
heb van ze genoten, vooral ook van hun hits Oom Faan se plaas en Harde kole brand.
Kortom, een voor mij geslaagde laatste dag van het Klein Karoo Nasionale Kunstefees.

5 april 2018

Een struisvogelboerderij, die ben ik gaan bezoeken. Ik kwam er om 09.00 uur aan. En wat denk je? Ik was de enige bezoeker. Verder liep er wel 15 man personeel rond die, zo leek het, allemaal dachten "een klant, een klant". Ik voelde me daar niet prettig bij en nam dadelijk de kuierlatten. Dan maar naar het Cango Wildlife Parc. Een goede greep. Dit park zet zich in voor het behoud van bedreigde diersoorten. Heel leuk was de kleinste van de antilopesoorten. Niet meer dan 25 cm hoog.

En wat te denken van de vleervossen, krokodillen, witte leeuwen en ga zo maar door. Voor de lunch heerlijk op het terras gezeten.

In de middag ben ik naar de waterval in de Meiringspoort geweest.

De Meiringspoortpas is 25 km lang en kronkelt door okergele rotsen. Vaak begin je aan een bocht die je niet kunt overzien. Zo ook de bocht die ineens een stilstaande BMW van de 3-serie ophoest. Met een troep bavianen eromheen. Maar er zaten ook twee bobbejanen -zo noemen ze die hier- boven op het dak. Waarschijnlijk wist de bestuurder dat niet en trekt op en zet de sokken erin. Ik zie de apen het dak verlaten via de voorruit, maar ik zie ze niet van de auto af komen. De auto reed inmiddels ook zo hard, dat dat tot een zekere dood van die apen zou hebben geleid. De auto verdween uit het zicht. Wat als die apen het zouden overleven? Zouden ze hun troep ooit weer gaan terugvinden? Ik kan niet tegen dierenleed, dus heb er een naar gevoel aan overgehouden.
Hierdoor doet deze dag doet niet mee voor de prijzen.

De Rust 3 April 2018

Ek is bly. Elke dag lewer verrassings. En elke dag wedywer met die ander vir die "ek-is-die-lekkerste-dag-van-Jos-s'n-Suid-Afrika-reis-2018. Sal gister wen? Ek weet nie. Vandag kan ook wen. Hoekom?
Ek het die Swartbergpas gery van Prince Albert Oudtshoorn toe.

Die berge is rêrig die werk van ons liewe Heer. Hy het klip vir klip gestapel om die Swartberge te modelleer. En daar mag jy ry in jou kar oor daardie sandpad. Jy moet goed dophou. Die hoogste konsentrasie is vereis. Die pad is smal. En karre kom jou tegemoet. Pas op. Geniet van die vergesigte.
As jy anderkant Oudtshoorn toe kom en afdraand gaan dan het jy 'n baie mooie ervaring in jou kop sit. Dit gaan jy nooit vergeet nie.

In die aand het die Venters gaan eet op Klaarstroom. Hierdie is een dorpie bo-op die Meiringspoort. Jan en Theresa het my genooi om saam te gaan. Ons het lekker kos gehad: lamsbout. Ek het met seun Janneman gesels oor die groot goeters wat aangaan in die wêreld. Dit was baie lekker.

KKNK 2 April 2018

As ek dink die een dag kannie oortref word nie dan gaan dit mos weer gebeur.
Vandag was ek bij die gespreksreeks wat hierdie keer gegaan het oor die oorlede digteres Ingrid Jonker. Dit was Petrovka Metelerkamp wat vertel het oor haar bevindings van haar navorsing na Ingrid se lewe. Ingrid kon haar lewe nie meer reg kry nie toe sy slegs 32 jaar oud was. Sy het in die see geloop of dalk geval en is dood. Petrovka het agtergekom daar is 2 koffers met dagboeke, briewe en ander dokumente van en oor Ingrid. Sy het ontdek dié bly by die nou oorlede Nederlandse digter Gerrit Komrij wat in Portugal gewoon het. Hy sê hy het vir hierdie koffers R 50.000 betaal en Petrovka kan die kowwers kry as sy dié geld (terug)betaal. Sy het dit nie gedoen nie. Sy het gedog die dokumente is nie reg nie.
André Brink (skrywer) het haar die deur gewys en hom nie bekommer oor wat dit met haar sou doen nie. Sy het swaargekry. Baie hartseer. Dit het vir Ingrid die begin van die einde ingelui. Die koffers het -bygesê- in Portugal gebly. Die huis van Gerrit Komrij is nou 'n museum.

Op die RSG-verhoog het Franja en Ruan Josh (kinders van Juanita du Plessis) gesing. Ek het baie geniet. Hulle het die liedjie Kaalvoetkind gesing. Ek had trane in my oë. Na die optrede het ek 'n bietjie gesels met hulle en hulle het vir my die cd "Kaalvoetkinders" geteken. Franja het vir my gevra wat ek de meeste het geniet op die KKNK. Natuurlijk Kaalvoetkind. Hulle was baie bly daaroor. Wat my die meeste getref het was hulle nederigheid. Ek het hulle daaroor gekomplimenteer.
Daar is soveel dinge wat diep aan my raak, sing hulle Ma. Ik stem saam want ek voel dit ook.
Hoekom dit het op my pad gekom? Of is ek op hierdie pad gestuur? God weet.

KKNK 1 april 2018

Het valt niet mee 's morgens geconcentreerd te luisteren naar een gesprek in het Afrikaans en ook nog na te denken over hetgeen gezegd wordt, ook al is dat behoorlijk abstract. Kun je het nog volgen? Nou dat heb ik ook. En ik heb ervaren dat je er geestelijk van afgemat raakt. En na een vermoeiende dag moet ik ook nog "naar huis" rijden. Vadaag dus maar anders aangepakt. Ochtendprogramma overgeslagen. Ik begon om 14.30 uur een optreden van zangeres Lize Beekman (Hollandse ouders). Mooie luisterliedjes. En rustig ook. Ik betrapte me erop dat mijn bewustzijn herhaaldelijk zo laag werd dat ik ervan (wakker) schrok. Liza, Liza, Liza......
We hadden trouwens een dinersetting in de zaal. Ronde tafels met elk tien man. Voor de voorstelling komt Jan Venter (de Venters zijn van het guesthouse waar ik verblijf) en die gaat mij aan de hele tafel gedétailleerd voorstellen. Later hoor ik van Theresa dat ze Jan gestuurd heeft om de tafelgenoten met mij in gesprek te krijgen.
Na de voorstelling sta ik buiten wat te hangen, wordt ik in het Engels aangesproken of ik naar een kleine voorstelling wil komen kijken. Ik denk na over wat mijn reactie zal zijn in het Afrikaans. "Ik kan ook Nederlands praten" zegt ze. " Nou, dat komt dan goed uit" zei ik. Maar goed, ik zou komen. Zij en haar vriend (Joey en Jurrien) zochten in het Engels contact met het publiek en reageerden daarop. En nou komt het, alles in rijm. Bijzonder.
Weer terug op mijn tijdelijke thuis trof ik de hele familie Venter aan, inclusief de twee zonen die (nog) in Dubai wonen. Daar hebben we op de veranda heerlijk gekletst. Ik vooral "gesels" met Boet, de 58-jarige broer van de gastvrouw. Hij wees mij op een moet-je-gelezen-hebben-boek Bart Nel van de (Nederlandse!) schrijver Johannes van Melle. Dit boek is later vertaald naar het Afrikaans en handelt over de rebellie in Zuid-Afrika in de beginjaren van de Eerste Wereldoorlog.

KKNK 31 Maart 2018

De dag is -inmiddels zoals gewoonlijk- begonnen met het bijwonen van de gespreksreeks. De centrale vraag van vandaag was hoe de toekomst van Zuid-Afrika er onder de nieuwe President Ramaphosa uit zal zien. Aan het woord waren twee gezaghebbende mensen, te weten een professor en een bekende journalist/analyticus. De professor had misschien wel het beste verhaal. Er gaat van de zwarte bevolkingsgroep slechts 5% naar de universiteit. Bij de andere bevolkingsgroepen ligt dat percentage veel hoger. Je moet nu in het onderwijs investeren. Dan heeft de volgende generatie meer kansen.

Daarna was er een onbeduidend gesprek over een zwarte man in de 19e eeuw die gestorven en toen als curiositeit opgezet is, zoals dat ook met dieren wordt gedaan. Ik mistte de relevantie voor de hedendaagse rassenverhoudingen in Zuid-Afrika. En tot overmaat van ramp was de geïnterviewde een Nederlander die niet Afrikaans sprak. Wat had die man hier te zoeken? (De interviewer had zijn boek vertaald......)

Wat weer wel heel boeiend was, was het gesprek met de columnist André le Roux. Hij schreef 16 jaar in het vrouwenblad Sarie. De prikkelende titel van het gespek was dat mannen altijd gelijk hebben. Nee, in feite was het een gezellig gesprek over verschillen tussen mannen en vrouwen. Hé, da's toevallig. Wicus had het daar donderdag ook over. Hij legde het verschil uit in hoe mannen en vrouwen kleding kopen. Is hier in Zuid-Afrika niet anders als bij ons.

En dan nog dit. Om 3 uur stond ik braaf bij het auditorium voor een voorstelling maar die was gecanceld. Eerst heb ik het verkeerde kaartje bij me en de dag erop gaat de voorstelling niet door. Maar ik tel mijn zegenigen wat ik ben doodop.

KKNK 30 Maart 2018

Die belangrikste wat vandag foutgegaan het is ek het die verkeerde kaartjie saamgebring. Dis hoekom ek nie die komiese duo Mike en Mavis gesien het nie. Wel het ek die gesprek bygewoon met drie skrywers van misdaadromans. My het gelyk Irma van Zyl het die boek geskryf wat ik wil lees. Dis hoekom ik die boek "Gifbeker" gekoop het. Sy het die boek vir my gesigneer.
In die gespreksreeks van Netwerk24 (wat 'n nuusaanbieder is) het hulle gesels oor hoekom die kerke leegloop (in Suid-Afrika). In 'n ander gesprek het die journalis vertel oor die opspraakwekkende bylmoorde op die Van Breda's van Stellenbosch. (Die seun Henry staan nou in die hof op aanklag van moord op sy ma, pa en boet. Sy sussie het dit oorleef maar die toneel sit nie in haar geheue opgeslaan nie.)
Daar het 'n man -bygesê- my 'n kompliment gemaak oor my Afrikaans. Ek glo hy het dit rêrig so gevind. Ek sê ek het nie meer as 10 woorde gesê. Maar die man sê hy kon weet.
Ek het ook vijf kinders raakgeloop wat gesing het vir 'n bietjie geld. "Ska-rumba" het hulle gesing en ek het saamgesing.
Jy dink die dag het vir my boring gewees. Moenie worrie nie. Vir vijf ure was ek gedompel in die Suid-Afrikaanse kultuur. En hierdie is die rede van my besoek.
Wat my teengestaan het was die polisieman wat 'n bietjie kos gehaal het by 'n take-away-restaurant gedoen het. Sy polisiebakkie het anderkant die straat gestaan. Op die straat daar was robots. Die vir om over te steek stond op rood, maar hy steur hom nie daaraan nie. Hy steek sommer oor. Dat het hy geleer van Zuma: reëls is voor ander mense, nie glad vir jou nie. Jy is immers in staatsdiens.
Ramaphosa moet die ganse trap skoonveë, ook die eerste tree.

Zuid-Afrika 28 maart 2018

Wat een flop was die kamer bij de BenB waarvan ik de naam niet eens wil noemen. Een B en B met nul sterren. Gauw daar weer weg maar ik kon het terrein niet afkomen. Ik moest wachten tot de huiswerker om 7 uur voor mij de poort open deed. Ik koos de snelste route naar De Rust. Ik heb de snelweg N1 gereden. Je krijgt de omgeving niet goed mee. Anders waren de laatste 90 km die ik door de Karoo heb gereden. Wat een mooi landschap. Karoo zover jouw blik reikt, en toch krijg je er niet genoeg van. Door het mooie dorp Prince Albert heen en de Meiringspoort in. Dan in de even mooie als legendarische Meiringspoort gereden. Elders op mijn blog schrijf ik waarom die Meiringspoort zo bijzonder is. Om 13.00 uur ben ik bij Jan en Theresa van Housemartin aangekomen. Ik kreeg er een hartelijke ontvangst van Jan, Theresa (van wie ik een "drukkie" kreeg), Philip, Carla en Leah. Ik kreeg van Carla twee cd's van Juanita du Plessis die ze voor mij gesigneerd heeft. Mijn gemoed schiet er weer vol van. En ik werd ook uitgenodigd voor een braai midden in de natuur. Daar zijn we met een bakkie (pick-up truck) naartoe gereden. We zaten achter op het bakkie. Het werd donker. Pikdonker met wat maanlicht. Zo, dat was mijn eerste dag in het zo geliefde Zuid-Afrika.

Dolla en Wicus, 29 maart 2018

Vandag het die KKNK begin. Maar daar was reën, 22 mm. Daar was min gaste op die KKNK-terrein. Ek het baie geniet van Dowwe Wicus en Dolla van der Merwe, 'n komiese duo. Hulle maak grappe oor Zuma, die Guptas, Junita du Plessis en talle ander mense wat ik nie ken nie. As ek nie so balie Suid-Afrikaanse coerante gelees sou hê nie dan sou ek glad niks verstaan hê nie. Dis lekker om die taal uit die hart van hierdie land te hoor. Dis hoekom ek hier is.
Daar was 'n protes van die familie van Josh Pharao, 'n seuntjie van 9 wat die vorige KKNK in die ruim van militêr voertuig geval het. Hy het hierdie fratsongeluk nie oorleef nie. Die familie -wat ek raakgeloop het- se oupa het die woord gedoen. Hij sê die Weermag het bevind die ouers het nie naar hul kind omgesien nie. Die familie het baie hartseer daaroor. Hulle sê die seuntjie was toevertrou aan die militêre begeleiders en juis dié het nie opgelet nie.

Suid-Afrika toe 26 maart 2018

Die avontuur gaan aan. Dit is aan die gebeur. Ek is nou in 'n hotel in Hoofddorp om môre met die shuttlebus na die vlughawe te gaan. Om 10.00 uur is dit definitief. Dan is ek op pad Suid-Afrika toe. Ek het die wonderlijke gevoel asof ek huis toe gaan. Maar dit is nie. My hart is bly.

Runderstoofpotje met Zuid-Afrikaanse twist

Ingrediënten:

300 gr runderriblap
200 gr magere spekreepjes
200 ml runderbouillon
1 winterpeen
1 stengel  bleekselderij
2 charlotjes
2 tomaten
1 aubergine
1 kolf voorgekookte maïs
1 eetlepel bloem
2 eetlepels olijfolie
1 teentje knoflook
1/2 theelepel marjolein
1/2 theelepel rozemarijn
takje tijm
1/2 theelepel paprikapoeder
2 theelepels chutney
2 theelepels sambal
beetje gemengde peper

Bereidingswijze:
1. Snij de maïskorrels van de kolf en de groenten in blokjes.
2. Doe de olijfolie in de stoofpan. Voeg de spekjes toe. Snij het vlees in blokjes van 3 cm en voeg deze ook toe in de pan. Bak het vlees rondom bruin.
3. Voeg vervolgens de bouillon, maïs, charlotjes en groenteblokjes toe in de pan. Bestrooi dit met een beetje bloem. (Herhaal dit tijdens het stoven tot de gewenste dikte.)
4. Voeg de peper, geperste knoflook, kruiden, sambal  en chutney toe
4. Breng aan de kook en laat het geheel 4 uur stoven op laag vuur.

Dien dit op met aardappelpuree of rijst.

Bredie

Bestanddele:

300 gr beesvleis

200 gr maer spek in repies gesny

200 ml beesboeljon

1 groot wortel of enkele klein wortels

1 stingel seldery

2 klein sterk uie

2 tamaties

1 eiervrug

50 gr mielies

1 eetlepel meel

2 eetlepels olyfolie

1 knoffelhuissie

1/2 teelepel marjolein

1/2 teelepel roosmaryn
takkie tijm
1/2 teelepel paprika
2 teelepels blatjang
2 teelepels sambal
'n bietjie gemengde peper

Metode:
1. Doen die olyfolie in die kastrol. Voeg die spekkies by. Sny die vleis in blokkies van 3 cm en voeg by in die kastrol. Bak die vleis rondom bruin.
2. Voeg die sous, mielies, uie en groente by. Sprinkel dié met 'n bietjie meel. (Herhaal dit tydens die stowe tot die gewenste dikte.)
3. Voeg die peper, knoffel (gepers), kruie, sambal en blatjang by.
4. Bring tot kookpunt en laat die geheel 4 uur stowe oor lae hitte.

Dien dit op met kapokaartappels of rys.